پیامدهای تأخیر در ازدواج
پیامدهای تأخیر در ازدواج گرچه تعجیل در ازدواج نیز چون تأخیر پیامدهایی خطرناک دارد، از آنجا که به دلایل گوناگون مشکل اصلی و اساسیای که عموم مردم جامعه به آن دچارند تأخیر در ازدواج است، توصیه ها و تأکیدهای رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت (علیهم السلام) بیشتر به این موضوع باز می گردد. بنابراین، تأخیر در ازدواج آفاتی دارد که اشاره به برخی از آنها مناسب است:
١. سرکشی غرایز جنسی: با فرارسیدن دوران نوجوانی و جوانی، غرایز جنسی انسان بالغ می شود و به سرعت مسیر رشد خود را طی می کند. اگر به هر دلیل جوانان نتوانند در زمان مناسب به ازدواج روی آورند، توان کنترل درست این غرایز را نمی یابند.
۲. مشکلات روحی و روانی: جوانی که نتواند در پی ازدواج نکردن به هنگام غرایز خود را کنترل کند، به انواع بیماریهای روحی - روانی، مشکلات عصبی، بیماری های جسمی و انواع انحراف های اخلاقی و رفتاری گرفتار خواهد شد. با کمال تأسف، رواج یافتن و همه گیر شدن این بیماریها و انحراف های اخلاقی، برخی جوامع را بر آن داشته که این مشکلات را عادی و در مواردی، آنها را قانونی بدانند و بر مشروعیت آن مهر پذیرش بزنند.
٣. از دست دادن فرصتها: پایداری انحرافهای جنسی در انسان گاه چنان شدید می شود که همه عمر، انسان را به خود سرگرم می دارد و امکان استفاده از هر فرصتی را از وی سلب می کند. با توجه به اینکه دوران جوانی هنگامه بهره مندی از نشاط و شادابی است، از دست دادن آنهمه فرصت، ضربه ای نابودگر به موجودیت انسان در زمان حال و آینده او خواهد بود؛ به گونه ای که بعدها جبران و تدارک پذیر نیست. مطالعه زندگی اندیشمندان، فرهیختگان و انسانهای موفق نشان می دهد که تقریبا همه آنان به دلیل بهره مندی از تربیت درست و استفاده بجا از توانمندیهای خویش در دوره جوانی، توانسته اند به قله های بلند علمی و معنوی دست یابند. بی شک، این توفیق برایند استفاده و بهره وری درست از غرایز خدادادی است که استعداد نیل به کمال مطلق را در انسان امکان پذیر ساخته است.
4. به مخاطره افتادن جنبه های معنوی انسان: پیش از این، بارها به این حقیقت اشاره شد که رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) ازدواج را سبب بیمه شدن دوسوم دین و ایمان انسان دانسته اند که باید برای باقی آن پرهیزکاری پیشه ساخت. شکی نیست که تأخیر در این امر مهم یا ترک آن، به ویژه در چنین فضاهای آلوده و مهیج قوای جنسی، دین و ایمان افراد، به ویژه جوانان را به شدت تهدید می کند و شیطان ایمانشان را از آنان خواهد گرفت.
5. بی ثباتی در انتخاب شغل و جایگاه اجتماعی: استفاده از نیرو و توان روحی و جسمی در دوران جوانی، نوعی سرمایه گذاری در عمر انسان به شمار می آید. این امر هرقدر زودتر و با کیفیت بالاتر انجام شود، بی شک نتایج پربارتری را به همراه خواهد داشت. اما تأخیر در امر مهم ازدواج یا ترک آن، به ویژه برای برخی از جوانان، آنان را با مسائلی درگیر خواهد کرد که این فرصت سرمایه گذاری را از دست می دهند؛ در نتیجه، نه شغلی در خور شأن خود خواهند یافت؛ نه از جایگاه اجتماعی بالایی برخوردار خواهند شد. بنا بر صحیح ترین نقلهای تاریخی و روایی، رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) دختر گرامیشان فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) را در سنین نوجوانی به عقد امیر مؤمنان (علیه السلام) درآوردندحاصل آنکه در آینده ای نه چندان دور، با دستی خالی با مشکلات زندگی روبه رو خواهند شد. بسیاری از انحرافهای رفتاری و اجتماعی چون دزدی، اعتیاد، فساد و فحشا نیز در چنین موقعیت هایی، دامن گیر این دختران و پسران می گردد.
اهل بیت (علیهم السلام) و ازدواج به هنگام
با مطالعه سیره رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت (علیهم السلام) و رفتار مسلمانان صدر اسلام و جوامع اسلامی در سده های آغازین، می توان ادعا کرد که فرهنگ غالب مسلمانان در آن زمان ازدواج زودهنگام و یا دست کم به هنگام بوده است. شاید این مسئله درباره زنان و دختران بیش از مردان مراعات می شده است. در تاریخ زندگی آن بزرگواران مواردی یافت می شود که دختران را در سنین آغازین نوجوانی به خانه شوهر می فرستادند. ازدواج رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) با عایشه و نیز تزویج فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) به امیر مؤمنان (علیه السلام) از جمله مهم ترین و معروف ترین آنهاست. شاید به نظر برسد این موارد استثنایی بوده و از امور جاری و شایع نبوده است؛ در حالی که چنین نیست. تهییج و تشویق رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت (علیهم السلام) از به انجام این عمل و مهم تر از آن، عمل و رویه آن بزرگواران در این مسئله، خود نشان دهنده اهمیت آن است. معصومان علت این اقدام را ارزشمند می دانستند و به آن توصیه می فرمودند. در نقلی منسوب به امام صادق (علیه السلام) ، ایشان اقدام زودهنگام پدر در تزویج دختر را امری پسندیده و از سعادت پدر دانسته و فرموده اند:پدر سعادتمند آن است که دخترش در خانه او عادت ماهانه نشود».( عن أبی عبد الله قال: من سعادة المرء أن لا تطمث ابنته فی بیته )(1).
بنا بر صحیح ترین نقلهای تاریخی و روایی، رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) دختر گرامیشان فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) را در سنین نوجوانی به عقد امیر مؤمنان (علیه السلام) درآوردند. فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) در سال پنجم بعثت متولد شدند و تاریخ ازدواج ایشان با امیر مؤمنان (علیه السلام)ل سال دوم یا سوم هجری بوده است؛ یعنی هنگام ازدواج تقریبا نه سال از عمر شریفشان می گذشت. اگر بپذیریم که تنها پس از چند ماه از تاریخ عقد با هم عروسی کرده اند، بنابراین، فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) تقریبا در نه یا ده سالگی به خانه شوهر گام نهاده اند. گرچه این مسئله در آن زمان مرسوم و رایج بوده و به فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) منحصر نبوده، آنچه برای ما مهم است، عمل کردن انسان های والامقام و اسوه های قرآنی یعنی پیامبر، امیر مؤمنان (علیه السلام)و فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) علم به این رویه بوده است.
موارد دیگری از این دست نیز در برخی نقلهای تاریخی یافت می شود که به سبب ضعف مستندات، با اشاره ای از آن می گذریم؛ مواردی چون: ازدواج امام حسن و امام حسین و با دختران یزدگرد ساسانی که بنا بر برخی نقلهای تاریخی در سال فتح ایران به دست لشکر اسلام انجام شد. مورخان نقل کرده اند که در این سال، جناب شهربانو به همراه برخی دیگر از شاهزادگان به اسارت مسلمانان در آمدند و سپس به مدینه نزد خلیفه دوم فرستاده شدند. پیش از این نیز اشاره کردیم که امام على * به ازدواج فرزندان بزرگوارشان امام حسن و امام حسین ای که در آن زمان هنوز در سنین نوجوانی بودند، با شهربانو و خواهرش اقدام فرمودند.
پینوشت:
- محمد بن یعقوب الکلینی الرازی، الکافی، ج ۵، ص ۳۳۹
منبع: همسران شایسته، اسد الله طوسی، چاپ اول، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(رحمه الله)، قم ۱۳۹۱
نظرات شما عزیزان: