حوادث ناگوار و مجازات الهي
در احاديث اسلامي نيز به طور گسترده چنين آمده: بخش زيادي از مصائبي که دامنگير انسانها انسانها مي شود جنبه مجازات و کيفر گناهان دارد.
در حديثي از امام رضا عليه السلام رسيده: کلما احدث العباد من الذنوب مالم يکونوا يعملون احدث لهم من البلاء مالم يکونوا يعرفون هر زمان بندگان گناهان تازه اي که قبلا نمي کردند انجام دهند، خداوند بلاهاي تازه و ناشناخته اي بر آنها مسلط مي سازد. 3
از امام صادق عليه السلام نقل شده: ان الرجل ليذنب الذنب فيحرم صلاه الليل و ان عمل الشر اسرع في صاحبه من السکين في اللحم گاه انسان گناهي مي کند و از نماز شب محروم مي گردد تاثير شوم عمل شر در صاحبش از کارد در گوشت سريعتر است. 4
علي عليه السلام مي فرمايند: به خدا قسم رفاه و خوشي از ملتي زائل نمي گردد مگر به واسطه کردار زشتي که انجام دادند زيرا خداوند به بندگان ستم نمي کند. 5
در جاي ديگر اميرالمومنين عليه السلام مي فرمايند: از گناهان اجتناب کنيد که تمام بلاها و کبود روزي به واسطه گناه است حتي خراش بدن و زمين خوردن و مصيبت ديد، خداوند عزوجل مي فرمايد: هر مصيبتي که به شما مي رسد نتيجه و اعمال خود شماست.6
سوال در مورد عموميت مجازات
از نظر قرآن و روايات و شواهد تاريخي بسياري از مصائب و بلاها جنبه مجازات و کيفر دارد، سوالي که مطرح مي شود اين است که اقوام گرفتار عذاب و مجازات از دو طبقه ظالم و مظلوم، مومن و کافر بودند چرا همه گرفتار عذاب شده و هلاک شدند؟
جواب: از ديدگاه اسلام مصائب و گرفتاريهاي مظلومين و يا مومنين به خاطر ترک نمودن نهي از منکر و مبارزه نکردن با فساد و ظالمين اس، اتقوا فتنه لا تصبين الذين ظلموا منکم خاصه بپرهيزيد از فتنه اينکه آثارش فقط براي ستمگران نيست بلکه همه را مي گيرد؟ 7
قال رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم لتامرن بالمعروف و لتنهن عن المنکر اوليعمنکم عذاب الله حتما امر به معروف و نهي از منکر کنيد و گرنه عذاب عمومي خداوند شما را فرا مي گيرد. 8
سوال ديگر اينکه: گاهي ستمگران و گنهکاران را مي بينيم وضع زندگي دنيوي آنها خيلي خوب است و هيچ گرفتاري و عذابي بر آنها نيست و در مقابل انسانها شايسته و مومني را گرفتار مي بينيم.
جواب: از آيات و روايات استفاده مي شود که نعمتها و مهلتها براي، ستمگران و گنهکاران موجب شدت عذاب آنهاست: و لا يحسبن الذين کفروا انما نملي لهم خير لانفسهم انما نملي لهم ليزداد و ا اثما و لهم عذاب مهين هرگز گمان نکنند کسانيکه کافر شدند مهلتي که به آنها داده ايم خير آنهاست ما به آنها ملهت داديم تا گناهانشان را بيشتر کنند و براي آنها عذابي خوار کننده است.9
قال علي عليه السلام: يابن آدم اذا رايت ربک سبحانه يتابع عليک نعمه و انت تعصيه فاحذره علي عليه السلام فرمود: زمانيکه ديدي پروردگارت مرتب به تو نعمت مي دهد و تو معصيت او را مي کني پس برحذر باش از او.10
عن الصادق عليه السلام: اذا اراد الله بعيد خيرا فاذنب ذنبا تبعه بنقمه فيذکره الاستغفار و اذا اراد الله بعبد شرا فاذنب ذنبا تبعه بنعمه لينسيه الاستغفار و يتمادي به و هو قال الله عزوجل: (سنستد رجهم من حيث لا يعلمون) بالنعم عند المعاصي هنگاميکه که خداوند خير و سعادتي براي بنده اي بخواهد اگر گناهي کرد او را به ناراحتي مبتلا مي کند و استغفار را به ياد او مي آورد و زمانيکه براي بنده اي (بر اثر طغيانگري او) شري بخواهد اگر گناهي کرد نعمتي به او مي دهد تا استغفار را فراموش کند و به راه خود ادامه دهد و اين همان چيزي است که خداوند فرموده: ما آنها را از آنجا که نمي دانند تدريجا به سوي عذاب مي بريم به اينگونه که هنگام معصيت به آنها نعمت مي دهيم. 11
تمرين:
1 ـ پاسخ اجمالي که براي حوادث ناگوار هست بيان فرمائيد.
2 ـ منظور از حوادث خود ساخته چيست؟
3 ـ مصائب و گرفتاريهاي مظلومين و مومنين براي چيست حديث پيغمبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم را بيان کنيد.
4 ـ استدراج يا عذاب تدريجي را تعريف کنيد.
1 ـ سوره نساء، آيه 79.
2 ـ سوره روم، آيه 41.
3 ـ بحار الانوار، جلد 70، صفحه 354.
4 ـ همان منبع، صفحه 358.
5 ـ نهج البلاغه، خطبه 178.
6 ـ سوره نساء آيه 79 ـ بحار الانوار، جلد 83، صفحه 350 (براي توضيح بيشتر به تفسير برهان، جلد 4، صفحه 127 و نور الثقلين ذيل آيه 78 و بحار الانوار، جلد 78، صفحه 52 مراجعه شود).
7 ـ سوره انفال، آيه 15.
8 ـ وسائل الشيعه، جلد 11، صفحه 407.
9 ـ سوره آل عمران، آيه 173.
10 ـ شرح ابن ابي الحديد، جلد 19، صفحه 275.
11 ـ اصول کافي، جلد 2، باب استدراج، حديث 1.
نظرات شما عزیزان: