ایمان و عمل صالح، مؤثر است نه نام ایمان و آرزوی عمل صالح
نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی
انسان میتواند به جان و درون عالم راه پیدا کند و میتواند راه انبیای الهی را ادامه بدهد، برای طی این راه، نوری لازم است و برای پیمودن این راه طمأنینه و آرامشی لازم است که هم در پرتو آن نور، انسان راه را ببیند و هم در اثر این آرامش و اطمینان از هیچ عاملی نهراسد و از هیچ عاملی بیمناک نباشد. چهار اصل از اصول قرآن کریم است که آن چهار اصل راهگشای کافی و کاملی است.
اصل اول: آن نوری که هرگز خاموش نمیشود نور الهی دین و قرآن است، و با هیچ عاملی نمیتوان آن را خاموش کرد. هم اقتضای بقا در اوست، یعنی خود هرگز خاموش نمیشود، و هم قدرت مقاومت در اوست یعنی هیچ مانعی نمیتواند آن را افسرده و خاموش کند.
اصل دوم: اگر بیگانه آتشی روشن کرد و نور ضعیفی از آن آتش پیدا شد، این نور حتماً خاموش میشود و خدا یقیناً این نور را خاموش خواهد کرد «فَلَمَّا أَضَاءتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللّهُ بِنُورِهِمْ» (1) نور غیرالهی برای طی این راه کافی نیست.
اصل سوم: هیچ عاملی برای جان بیدار، نمیتواند بیم و هراس بیاورد. آتشی که آتشافروزان روشن کردهاند نمیتواند وحشت و رعبی در دل انسان بیدار ایجاد کند که راهزن او باشد «كُلَّمَا أَوْقَدُواْ نَارًا لِّلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللّهُ» (2) در این آیه فرمود؛ هرگاه بیگانگان آتش جنگ را افروخته کنند، خدا خاموش میکند.